भारतातील राज्ये आणि राजधान्या Capitals of States

“भारतातील राज्ये आणि त्यांची राजधान्या” Capitals of States हा विषय स्पर्धा परीक्षांच्या दृष्टीने खूप महत्त्वाचा आहे. खाली त्याचे महत्व थोडक्यात दिले आहे.

📌 महत्त्व का आहे?

1. स्थूल सामान्य ज्ञानाचा भाग (Static GK):
   • राज्ये आणि राजधान्यांबद्दल प्रश्न अनेक वेळा विचारले जातात.
   • या माहितीमध्ये फारसा बदल होत नाही, म्हणून ती एकदा लक्षात ठेवली की उपयोगी पडते.
2. प्रश्नसंचामध्ये वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न:
   • राज्य व राजधानी जुळवा
   • राज्य व त्याचे भौगोलिक वैशिष्ट्ये
   • नवीन राज्य / राजधानीसंबंधी बदल (उदा. तेलंगणा – हैदराबाद)
   • राज्यांच्या विशेषता (उदा. केरळ – साक्षरतेत पहिला क्रमांक)
3. सर्व स्पर्धा परीक्षांमध्ये उपयुक्त:
   • MPSC (राज्य सेवा, गट क, गट ड)
   • UPSC (Prelims मध्ये Static GK साठी)
   • SSC, Railway, Bank, Talathi, Police भरती इ.
4. नकाशा-आधारित प्रश्नांसाठी आधारभूत माहिती:
   • राज्य कोणत्या भागात आहे (उत्तर/दक्षिण/पूर्व/पश्चिम)
   • शेजारील राज्ये, समुद्रकिनारा असलेली राज्ये इ.
5. चुकवू नये असा भाग:
   • अनेकदा सरळ-सोपे प्रश्न असतात, पण गोंधळ होऊ शकतो (उदा. चंदीगड ही हरियाणा आणि पंजाब दोघांची राजधानी आहे).
   • अशा प्रश्नांत चूक झाल्यास नकारात्मक गुण लागतात.

---

🎯 तयारी कशी करावी?

• एक राज्य-राजधानी यादी तयार ठेवा.
• नकाशा पाहून भौगोलिक स्थाने लक्षात ठेवा.
• दर आठवड्याला एकदा पुनरावलोकन करा.
• Mock tests व प्रश्नपत्रिका सोडवा.

---

Capitals of States In India-राज्ये आणि राजधान्या

विभाग	अनु . क्र .	राज्य	राजधानी
उत्तरेतील राज्ये	1	हिमाचल प्रदेश	शिमला
	2	पंजाब	चंदीगड
	3	उत्तराखंड	डेहराडून
	4	हरियाणा	चंदीगड
	5	उत्तर प्रदेश	लखनऊ
	6	बिहार	पाटना
	7	राजस्थान	जयपूर
मध्य भारतातील राज्ये	8	गुजरात	गांधीनगर
	9	मध्यप्रदेश	भोपाळ
	10	झारखंड	रांची
	11	पश्चिम बंगाल	कोलकाता
	12	महाराष्ट्र	-मुंबई
	13	छत्तीसगड	रायपूर
	14	ओडिशा	भुवनेश्वर
	15	गोवा	पणजी
	16	तेलंगाना	हैदराबाद
दक्षिण भारत	17	कर्नाटक	बेंगलोरु
	18	आंध्र प्रदेश	हैदराबाद
	19	केरळ	तिरुअनंतपुरम
	20	तमिळनाडू	चेन्नई
पूर्वोत्तर विभाग	21	सिक्किम	गंगटोक
	22	मेघालय	शिलोंग
	23	आसाम	दिसपुर
	24	अरुणाचल प्रदेश	इटानगर
	25	नागालँड	कोहिमा
	26	मनिपुर	इंफाल
	27	त्रिपुरा	अगरतळा
	28	मिझोराम	आईझोल
केंद्र शासित प्रदेश	29	अंदमान आणि निकोबर द्वीप समूह	पोर्ट ब्लेअर
	30	चंदिगड	चंदिगड
	31	जम्मू आणि काश्मिर	श्रीनगर आणि जम्मू
	32	लडाख	श्रीनगर आणि जम्मू
	33	दीव आणि दमन	दमन
	34	दादरा नगर हवेली	सिलवासा
	35	दिल्ली	दिल्ली
	36	पोंडेचरि	पोंडेचरि

हे वाचा – भारताचा भूगोल आणि विशेष ,भारताचे भौगोलिक स्थान आणि राष्ट्रीय प्रतीके