महाराष्ट्रातील कृषी संशोधन केंद्रे
महाराष्ट्रातील कृषी संशोधन केंद्रे Maharashtratil krishi Sanshodhan Kendre

महाराष्ट्र राज्यात वेगवेगळ्या भागात वेगवेगळे पिके घेतले जातात. महाराष्ट्रातील विविध प्रकारच्या शेत जमिनीचा, पिकांचा, हवामानाचा, पशुसंवर्धनाचा अभ्यास करण्यासाठी,संशोधन होण्यासाठी महाराष्ट्र शासनाने विविध कृषी विद्यापीठांची स्थापना केलेली आहे.Maharashtratil krishi Sanshodhan Kendre महाराष्ट्राच्या विविध भागात एकूण चार कृषी विद्यापीठे कार्यरत आहेत.कृषी विद्यापीठाच्या अंतर्गत विविध पिकावर संशोधन व्हावे यासाठी वेगवेगळी संशोधन केंद्र उभारली गेली आहे. महाराष्ट्रातील विविध कृषी विद्यापीठाच्या अंतर्गत कार्यरत असणार्या संशोधन केंद्राचा आणि त्या अंतर्गत संशोधनाच्या विषयांचा अभ्यास खालील तक्त्यात करण्यात आला आहे.
महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ,राहुरी Maharashtratil krishi Sanshodhan Kendre
अ.क्र | संशोधन केंद्र नाव | पीक |
---|---|---|
1 | विभागीय कृषी संशोधन केंद्र,इगतपुरी जि.नाशिक. | भात, कारळे, किरकोळ तृणधान्य |
2 | कृषी संशोधन केंद्र,लोणावळा,जि.पुणे. | भात |
3 | कृषी संशोधन केंद्र,राधानगरी, जि.कोल्हापूर. | भात |
4 | प्रादेशिक गहू गेरवा संशोधन केंद्र,महाबळेश्वर, जि.सातारा. | गहू |
5 | विभागीय कृषी संशोधन केंद्र,शेंडा पार्क,कोल्हापूर. | ऊस, मका, किरकोळ तृणधान्य |
6 | प्रादेशिक ऊस व गुळ संशोधन केंद्र,कोल्हापूर. | ऊस |
7 | कृषी संशोधन केंद्र,कराड. | खरीप व रब्बी तृणधान्य तेलबिया डाळी |
8 | कृषी संशोधन केंद्र,वडगाव मावळ जि.पुणे. | भात |
9 | कृषी संशोधन केंद्र,गडहिंग्लज जि.कोल्हापूर. | सोयाबीन, मिरची, तंबाखू |
10 | विभागीय कृषी संशोधन केंद्र,गणेश खिंड,पुणे. | फळे, भाजीपाला, फुले |
11 | कृषी संशोधन केंद्र,निफाड जि.नाशिक. | गहू |
12 | कृषी संशोधन केंद्र,कसबे डिग्रज जि.सांगली. | सोयाबीन, हळद, ऊस |
13 | कृषी संशोधन केंद्र,पिंपळगाव बसवंत, जि.नाशिक. | कांदा, लसूण, द्राक्ष |
14 | कृषी महाविद्यालय, पुणे. | मशरूम, जैवखते |
15 | विभागीय कृषी संशोधन केंद्र,सोलापूर. | कोरडवाहू पिके |
16 | मध्य.ऊस संशोधन केंद्र,पाडेगाव ता.फलटण. | ऊस |
17 | कृषी संशोधन केंद्र,मोहोळ, जि.सोलापूर. | कोरडवाहू पिके |
18 | डाळी व तेल बिया संशोधन व प्रशिक्षण केंद्र, पंढरपूर, जि.सोलापूर. | कोरडवाहू क्षेत्रातील तेलबिया व डाळी |
19 | कृषी संशोधन केंद्र,जेऊर जि.सोलापूर. | कोरडवाहू पिके |
20 | कृषी संशोधन केंद्र,सावळविहीर ता.कोपरगाव जि.अहील्यानगर. | कोरडवाहू पिके |
21 | कृषी संशोधन केंद्र,चास, जि.अहील्यानगर. | कोरडवाहू पिके |
22 | कृषी संशोधन केंद्र,धुळे. | कापूस, डाळिंब, गवत, बाजरी पर्ल मिलेट |
23 | कृषी उपकेंद्र,श्रीरामपूर, जि.अहील्यानगर. | मोसंबी, लिंबूवर्गीय फळे |
24 | डाळिंब संशोधन व तंत्रज्ञान हस्तांतरण केंद्र, लखमापूर ता. बागलाण.जि.नाशिक. | डाळिंब |
25 | तेल बिया संशोधन केंद्र,जळगाव. | तेलबिया, भुईमूग, तीळ, देशी कापूस, मूग |
26 | केळी संशोधन केंद्र,जळगाव. | केळी |
महाराष्ट्रातील विविध कृषि विद्यापीठे यांच्या संपूर्ण माहितीसाठी येथे क्लिक करा.
वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषि विद्यापीठ,परभणी.
अ.क्र | संशोधन केंद्र नाव | पीक |
---|---|---|
1 | कृषी संशोधन केंद्र,बदनापूर जि.जालना. | तूर,मूर, हरभरा |
2 | कृषी संशोधन केंद्र,तुळजापूर जि.उस्मानाबाद. | भात |
3 | कृषी संशोधन केंद्र,सोमनाथपूर जि.लातूर. | सोयाबीन, तूर |
4 | तेलबिया संशोधन केंद्र,लातूर. | सूर्यफूल, भुईमूग |
5 | तेलबिया संशोधन उपकेंद्र,अंबाजोगाई जि.बीड. | सूर्यफूल |
6 | प्रादेशिक ऊस संशोधन कें,बसमत नगर जि.हिंगोली. | ऊस |
7 | कापूस संशोधन केंद्र,नांदेड. | कापूस |
8 | बाजरी संशोधन केंद्र,वैजापूर जि.छ.संभाजीनगर. | तूर,मूग, उडीद, हरभरा, बाजरी |
9 | फळ संशोधन केंद्र,हिमायत बाग जि.छ.संभाजीनगर | सर्व प्रकारची फळे |
10 | केळी संशोधन केंद्र,नांदेड. | केळी |
11 | कापूस संशोधन केंद्र,महबूब बाग परभणी. | कापूस |
12 | मोसंबी संशोधन केंद्र,बदनापूर जि.जालना. | मोसंबी |
13 | सिताफळ संशोधन केंद्र,अंबाजोगाई जि.बीड. | सिताफळ |
14 | पाणी व्यवस्थापन संशोधन केंद्र,खामगाव जि.बीड. | कापूस,तूर, रब्बी ज्वारी,सूर्यफूल |
15 | ज्वारी संशोधन केंद्र,परभणी. | खरीप व रब्बी ज्वारी |
16 | तालुका बीजगुण केंद्र,अंबाजोगाई,जि.बीड. | सोयाबीन |
17 | बीज तंत्रज्ञान संशोधन व पैदासकार बियाणे विभाग,परभणी. | कृषी विषयक सर्व प्रकारच्या पिकांच्या बियाण्यांचे उत्पादन |
डॉ.पंजाबराव देशमुख कृषि विद्यापीठ,अकोला.Maharashtratil krishi Sanshodhan Kendre
अ.क्र | संशोधन केंद्र नाव | जिल्हा | पीक |
---|---|---|---|
1 | मध्यवर्ती प्रात्यक्षिक प्रक्षेत्र,वनी | अकोला. | बियाणे उत्पादन, बीज संवर्धन |
2 | मध्यवर्ती कृषी संशोधन केंद्र | अकोला. | कापूस, ज्वारी, डाळी,गहू तेलबिया, |
3 | विभागीय कृषी संशोधन केंद्र,शिंदेवाही | चंद्रपूर. | भात,जवस, तेलबिया |
4 | विभागीय कृषी संशोधन केंद्र, | यवतमाळ. | कापूस,ज्वारी, सोयाबीन, संत्री |
5 | प्रादेशिक कृषी संशोधन केंद्र, | अमरावती. | सोयाबीन, ज्वारी बाजरी,डाळी |
6 | कृषी संशोधन केंद्र,आमगाव | गोंदिया. | डाळीतील बिया |
7 | कृषी संशोधन केंद्र,सोनापूर | गडचिरोली. | फळे, भाजीपाला अतिपर्जन्य क्षेत्र |
8 | कृषी संशोधन केंद्र,कुटकी | वर्धा. | ज्वारी, डाळीतील बिया |
9 | कृषी संशोधन केंद्र, | वाशिम. | कापूस,गहू |
10 | कृषी संशोधन केंद्र,अचलपूर जि. | अमरावती. | कापूस, तेलबिया |
11 | कृषी संशोधन केंद्र,बुलढाणा. | बुलढाणा. | बाजरी, सूर्यफूल, करडई |
12 | प्रादे. फळ संशोधन केंद्र,काटोल | नागपूर. | संत्री |
13 | कृषी संशोधन केंद्र,तारसा | नागपूर. | भात गहू |
14 | कृषी संशोधन केंद्र,साकोली | भंडारा. | भात |
15 | कृषी संशोधन केंद्र,नवेगाव बांध | गोंदिया. | ऊस |
16 | सुपारी संशोधन केंद्र,रामटेक | नागपूर. | सुपारी |
17 | कृषी संशोधन केंद्र,एकार्जुन | चंद्रपूर. | रबी,ज्वारी |
18 | सुपारी संशोधन केंद्र,देवठाणा | बुलढाणा. | सुपारी, पिपळी |
19 | कृषी महाविद्यालय प्रक्षेत्र,नागपूर. | नागपूर. | डाळी, सोयाबीन कापूस, तीळ |
डॉ.बाळासाहेब सावंत कोकण कृषी विद्यापीठ,दापोली.
अ.क्र | संशोधन केंद्र नाव | पीक |
---|---|---|
1 | प्रादेशिक फळ संशोधन केंद्र, वेंगुर्ला जि. सिंधुदुर्ग | आंबा,काजू, कोकम,पेरू आमसूल, नारळ चिकू,फणस, जांभूळ, आवळा, लिंबू, अननस,पपनस |
2 | खार जमीन संशोधन केंद्र, पनवेल, जि. रायगड | भात, मत्स्यसंवर्धन, भाजीपाला, खार जमीन सुधारणा |
3 | प्रादेशिक नारळ संशोधन केंद्र,भाटे जि. रत्नागिरी | नारळ |
4 | आंबा संशो उपकेंद्र,रामेश्वर,जि.सिंधुदुर्ग | आंबा |
5 | तारापोर वाला सागरी जीवशास्त्रीय संशोधन केंद्र, बांद्रा,मुंबई | शोभेचे मासे, सागरी मत्स्यपालनाचे मूल्यांकन |
6 | सुपारी संशोधन केंद्र,श्रीवर्धन,जि.रायगड | सुपारी |
7 | सागरी जीवशास्त्रीय संशोधन केंद्र,झाडगाव, जि.रत्नागिरी | गोडया पाण्यातील कोळंबी, खाऱ्या पाण्यातील कोळंबी |
8 | कृषी संशोधन केंद्र,आवाशी ता.खेड जि. रत्नागिरी | आंबा,काजू, आवळा,चिकू, अननस, केळी, भाजीपाला, पपई, चवळी, वाल |
9 | कृषी संशोधन केंद्र,फोंडाघाट, जि.सिंधुदुर्ग | भात,नाचणी, नागली,चवळी, भुईमूग. |
10 | कृषी संशोधन केंद्र,मुळदे, ता.कुडाळ जि.सिंधुदुर्ग | पामतेल, शोभेचे मासे. |
11 | पशुधन संशोधन केंद्र, लिहिलेली जि.सिंधुदुर्ग | गाय व बकरी यांचे संवर्धन. |
12 | कृषी संशोधन केंद्र रेपोली जि.रायगड. | भात,भुईमूग, मका,झेंडू, मोहरी, भाजीपाला, वाल, वेलवर्गीय भाज्या. |
13 | कृषी संशोधन केंद्र,पालघर. | भात,चिकू, काजू, नारळ,फणस, भाजीपाला, चारा पिके, जांभूळ, लीची |
14 | कृषी संशोधन केंद्र,शिरगाव, जि.रत्नागिरी | भात, भुईमूग |
15 | सेंट्रल एक्सपेरिमेंट स्टेशन, वाकावली, ता.दापोली जि.रत्नागिरी | आंबा,काजू, नारळ, मसाल्याचे पदार्थ, भाजीपाला, चिकू,भात, नागली, नाचणी, पशुसंवर्धन. |